Odszkodowanie za śmierć osoby bliskiej
Odszkodowanie za śmierć osoby bliskiej
Śmierć bliskiej osoby jest wydarzeniem tragicznym. Gdy w wypadku drogowym ginie ktoś z rodziny nie sposób jest wypełnić po nim emocjonalnej pustki. Stratę może jedynie częściowo zrekompensować, tylko na płaszczyźnie materialnej. Finansowa rekompensata przysługuje członkom najbliższej rodziny lub innym bliskim osobom np. konkubinie. W zależności od rodzaju sprawy może być przyznane odszkodowanie, zadośćuczynienie, czy też renta za śmierć bliskiej osoby. Strata członka rodziny, który był równocześnie głównym żywicielem stawia pozostałych członków rodziny nie tylko w bardzo trudnej sytuacji psychicznej ale i materialnej.
Powierz sprawę specjalistom
Często zdarzają się sytuacje, że odszkodowanie po śmierci bliskiej osoby nie rekompensuje poniesionej straty (materialnej), zwłaszcza gdy mamy do czynienia ze śmiercią osoby, która była jedynym żywicielem rodziny. Powszechną praktyką ubezpieczycieli jest zaniżanie odszkodowania z OC. Jest to oczywiście nieetyczne, ale na takim świecie żyjemy. Im mniej pieniędzy wypłacone zostanie rodzinie, tym więcej zostanie na koncie firmy ubezpieczeniowej – proste i brutalne ale prawdziwe. Co więcej, znaczna część poszkodowanych rodzin godzi się na taki stan rzeczy, przede wszystkim dlatego, że obawiają się o swój byt, a także dlatego, że nie są w stanie walczyć o pieniądze, które im się należą będąc w żałobie. Powierzając sprawę o odszkodowanie za śmierć bliskiej osoby specjalistom, takim jak my, można uzyskać znacznie większe odszkodowanie (czasem jest to nawet kilkaset złotych), a przy okazji oszczędzić sobie kolejnych nerwów i straty czasu w nierównej walce z ubezpieczycielem.
Zadośćuczynienie a odszkodowanie
Zadośćuczynieniem określa się jednorazową kwotę pieniężną, która przyznawana jest z tytułu doznanej krzywdy – chodzi tu o szkodę niematerialną – i ma na celu wyrównanie krzywdy, czyli śmierci bliskiej osoby. Krzywda jest tu rozumiana jako cierpienie psychiczne, ból po stracie bliskiej osoby, utrata poczucia bezpieczeństwa, lęk przed samotnością. Tak więc zadośćuczynieniem będzie rekompensata finansowa straty o podłożu psychicznym.
Odszkodowaniem z kolei jest pokrycie szkody majątkowej, której doznali członkowie rodziny z powodu śmierci bliskiej osoby (najczęściej w wypadku). Odszkodowaniem będzie w takim wypadku rekompensata strat materialnych poniesionych w wyniku śmierci bliskiej osoby. Odszkodowanie ma przynajmniej częściowo wyrównać możliwości bytowe rodziny, zwrócić koszty pogrzebu, zrekompensować wizyty u psychologów itd.
Kiedy i jak można ubiegać się o zadośćuczynienie i odszkodowanie?
Zadośćuczynienie po śmierci bliskiej osoby przysługuje wtedy, gdy odpowiedzialność za śmierć członka rodziny ponosi sprawca wypadku drogowego lub pracodawca (w sytuacji gdy wypadek śmiertelny zdarzył się w pracy). W takich sytuacjach można dochodzić odszkodowania z OC pracodawcy lub sprawcy wypadku. W przypadku, gdy sprawca wypadku nie miał ważnej polisy OC, wówczas o odszkodowanie należy się ubiegać od Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (UFG) z siedzibą w Warszawie.
By wystąpić o zadośćuczynienie należy przedłożyć dokumenty, które świadczą o pokrewieństwie z osobą zmarłą. W przypadku śmierci współmałżonka wymagany będzie akt małżeństwa i akt zgonu oraz potwierdzenie zameldowania poszkodowanego z uprawnionym.
Aby ustalić wartość zadośćuczynienia niezbędna będzie także dokumentacja medyczna zawierająca informacje o zmianach na psychice osoby ubiegającej się o roszczenie.
Jak już zostało wspomniane, poza zadośćuczynieniem po śmierci bliskiej osoby można otrzymać też odszkodowanie. Należy się ono osobom, które były wspierane finansowo przez zmarłego/zmarłą, czyli inaczej utrzymywane. O takie odszkodowanie mogą ubiegać się: żona/mąż, narzeczona/narzeczony, dzieci, jak również osoby, które formalnie nie należały do rodziny zmarłego, ale były przez niego utrzymywane, np. konkubina. By otrzymać takie odszkodowanie konieczne będzie okazanie wszelkich dokumentów, które wykażą pogorszenie sytuacji życiowej po śmierci bliskiej osoby.
Zwrot kosztów pogrzebu
Zwrot kosztów pogrzebu należy się temu, kto je poniósł, czyli rodzinie zmarłego. Odszkodowanie obejmuje koszt zakupu trumny, zniczy, kwiatów i wieńców pogrzebowych, koszt zakupu ubrań dla zmarłego i odzieży żałobnej dla rodziny, opłatę za miejsce na cmentarzu, koszt nagrobka, opłaty za ceremonią pogrzebową oraz koszty stypy. By mieć możliwość uzyskania zwrotu kosztów pogrzebu należy zachować rachunki i faktury VAT, jako udokumentowanie poniesionych kosztów. Zwrot kosztów pogrzebu ciąży na firmie ubezpieczeniowej, bądź UFG.
W związku z poniesionymi kosztami pogrzebu można starać się także o zasiłek pogrzebowy. Jest to świadczenie wypłacane z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Zasiłek pogrzebowy przysługuje wtedy gdy zmarła osoba:
- miała ustalone prawo do emerytury lub renty
- miała prawo do emerytury pomostowej
- pobierała rentę socjalną
- w dniu śmierci nie miała ustalonego prawa do emerytury lub renty, ale spełniała warunki do jej uzyskania oraz pobierania
- gdy poszkodowany zmarł wskutek wypadku lub choroby zawodowej powstałej w szczególnych okolicznościach lub też pobierał rentę z tego tytułu
Podstawowe dokumenty wymagane do wypłaty zasiłku pogrzebowego:
- wniosek o wypłatę zasiłku pogrzebowego (druk ZUS Z-12)
- skrócony odpis aktu zgonu
- oryginały rachunków poniesionych kosztów pogrzebu, a w sytuacji gdy oryginały zostały złożone w banku, to wówczas kopie rachunków, które są przez bank potwierdzone
- dokumenty stwierdzające pokrewieństwo lub powinowactwo, czyli skrócone odpisy aktów stanu cywilnego lub dowód osobisty zawierający wymagane dane
- zaświadczenie płatnika składek o podleganiu ubezpieczeniu rentowemu w dniu śmierci (z wyjątkiem osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz osób z nimi współpracujących
Osoby, które chcą otrzymać zasiłek pogrzebowy mają 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której przysługuje zasiłek pogrzebowy na złożenie wniosku i wspomnianej wyżej, wymaganej dokumentacji. Często zdarza się, że firmy ubezpieczeniowe pomniejszają odszkodowanie z tytułu zwrotu kosztów pogrzebu o zasiłek pogrzebowy wypłacany przez ZUS. Jest to działanie absolutnie bezprawne i z takimi patologiami również walczymy. Dzięki znajomości przepisów i doświadczeniu jesteśmy w stanie pomóc osobom, które straciły w ten sposób część odszkodowania. Warszawa to miasto, w którym można dochodzić sprawiedliwości. Wystąpimy więc o zwrot należnej kwoty wraz z odsetkami.
Renta po śmierci bliskiej osoby
Jej głównym celem jest uzupełnienie dochodów osób uprawnionych po śmierci poszkodowanego, wobec których ciążyły na zmarłym określone zobowiązania.
Do tego grona zaliczają się osoby, względem których ustawowo ciążył na zmarłym obowiązek alimentacyjny, chodzi tu o małżonka, dzieci, innych krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Prawo do tego rodzaju renty jest roszczeniem osobistym każdej z osób uprawnionych i powinno być określone dla każdej z tych osób odrębnie.
Do renty po śmierci bliskiej osoby mają także prawo inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, iż wymagają tego zasady współżycia społecznego. Trzeba podkreślić, że chodzi tu o osoby pozostające faktycznie w bliskich stosunkach uczuciowych ze zmarłym, niezależnie od istnienia lub braku więzi rodzinnych (pokrewieństwa, powinowactwa) oraz niezależnie od płci. W szczególności do takich osób bliskich trzeba zaliczyć konkubenta, wychowanka, członków rodziny zastępczej, osobę, z którą zmarłego łączyły bliskie więzi przejawiające się we wspólnym, wieloletnim prowadzeniu gospodarstwa domowego, bliskiego przyjaciela.
Prawo do renty ma także dziecko poczęte, lecz nie urodzone w chwili śmierci rodzica.
Wysokość renty powinna być dostosowana do potrzeb uprawnionego oraz mieścić się w granicach zarobkowych i majątkowych zmarłego. Co szczególnie istotne, przy wyliczaniu wysokości renty bierze się pod uwagę zarobki i inne dochody, jakie zmarły mógł uzyskiwać, a nie rzeczywiście przez niego osiągane.
Renta rodzinna
Renta rodzinna przysługuje z ZUS uprawnionym członkom rodziny zmarłego, który w chwili śmierci miał ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy albo spełniał warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Renta rodzinna przysługuje także uprawnionym członkom rodziny zmarłego, który w chwili śmierci pobierał zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne.
Krąg osób uprawnionych do uzyskania renty rodzinnej to:
- dzieci – najczęściej do ukończenia 16. roku życia lub 25. roku życia, jeżeli się uczą oraz bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy przed 16. rokiem życia lub w czasie nauki w szkole do ukończenia 25. roku życia
- wnuki, rodzeństwo i inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletniości. Jeżeli spełniają takie warunki jak dzieci własne i zostały przyjęte na wychowanie co najmniej na rok przed śmiercią ubezpieczonego (emeryta lub rencisty), chyba że śmierć była następstwem wypadku, a ponadto nie mają prawa do renty po zmarłych rodzicach, a gdy rodzice żyją – jeżeli nie mogą zapewnić im utrzymania albo ubezpieczony (emeryt lub rencista) lub jego małżonek był ich opiekunem ustanowionym przez sąd.
- wdowa/wdowiec – prawo do renty rodzinnej przysługuje pozostałemu przy życiu małżonkowi, jeżeli w chwili śmierci drugiego małżonka ukończył 50 lat lub był niezdolny do pracy albo wychowywał co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty rodzinnej po zmarłym małżonku, które nie ukończyły 16. roku życia, a jeżeli uczą się to do 18. roku życia lub są całkowicie niezdolne do pracy.
- rodzice – mają prawo do renty rodzinnej, jeżeli ubezpieczony (emeryt lub rencista) bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania, a ponadto spełniają warunki takie jak dla wdowy/wdowca (dotyczące wieku, niezdolności do pracy lub wychowywania małoletnich osób).
Należy pamiętać, że wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna, łączna renta rodzinna, która w razie konieczności dzielona jest pomiędzy uprawnionych.